Μακροθρεπτικά & Μικροθρεπτικά στοιχεία

Ενα πλήθος ουσιών χρησιμοποιούνται αποτ ους οργανισμούς για την κατασκευή των σωματικών δομών τους.
Κάποια απο αυτά χρησιμοποιούνται σε μεγάλο ποσοστό μεγαλύτερο του 95% όπως ο άνθρακας, το υδρογόνο, το οξυγόνο και το άζωτο.
Κάποια άλλα είναι επίσης συχνά άλλα όχι σε τόσο μεγάλο βαθμό όπως ο φώσφορος , το κάλιο, το ασβέστιο και το μαγνήσιο.
Κάποια άλλα χρησιμοποιούνται σε ποσοστά μικρότερα απο 0,01% και γι αυτό ονομάζονται μικροθρεπτικά στοιχεία ή ιχνοστοιχεία.
Τέτοια έιναι ψευδάργυρος, κοβάλτιο, μαγγάνιο, χαλκός, μολυβδαίνιο κ.α.
Ας δούμε τις χρήσεις σε μερικά απο αυτά στα ζωντανά κύτταρα των οργανισμών

Αρχικά ο άνθρακας είναι συστατικό όλων των οργανικών ενώσεων και γι αυτό είναι συνηφασμένος με την ύπαρξη της ζωής.
ʼλλωστε η χημεία του άνθρακα, ή αλλιώς η οργανική χημεία, πήρε το όνομά της ακριβώς απο αυτη την συχνότητα που απαντούμε τις ενώσεις του άνθρακα στις οργανικές δομές.

Το άζωτο πάλι αποτελεί ένα απο τα κυρίαρχα στοιχεία των οργανισμών αφού είναι συστατικό τόσο των πρωτεινών όσο και των νουκλεικών οξέων του DNA και RNA.

Το οξυγόνο είναι και αυτό συστατικό όλων σχεδόν των οργανικών ενώσεων, και εκτός απο αυτό δεν πρεπει να ξεχνάμε πόσο καθοριστικό ρόλο έπαιξε για την διαμόρφωση της οξειδωτικής  ατμόσφαιρας της Γης που πλέον σχεδόν όλοι οι οργανισμοί εκμεταλευόμαστε και ζούμε σε αυτήν.

Το υδρογόνο και αυτό βασικό στοιχείο των οργανικών ενώσεων.
Επίσης μαζί με το οξυγόνο αποτελούν μια άλλη ένωση. Το νερό.
Για το νερό είναι το κυριότερο συστατικό των οργανισμών αφού φτάνει σε ποσοστό 80%. Αν δηλαδή ζυγίζει ένας οργανισμός 100 κιλά τα 80 είναι νερό!
Το γεγονός αυτό καθιστά το νερό καθοριστικό μόριο για την ζωή αφού όλες οι αντιδράσεις στο εσωτερικό των κυττάρων ή στον μεσοκυττάριο χώρο, γίνονται σε τελική ανάλυση σε υδατικό περιβάλλον.

Ο σίδηρος για παράδειγμα παίζει σημαντικό ρόλο στη σύσταση της αιμοσφαιρίνης, στα ερυθρά αιμοσφαίρια του αίματος που μεταφέρουν το οξυγόνο από τα βραγχια των ψαριών μέσω της κυκλοφορίας του αίματος στα κύτταρα σε όλο τους το σώμα.
Αυτό είναι μια ιδιότητα που απαντάται και στοους υπόλοιπος οργανισμούς, που έχουν αίμα, αιμοφόρα αγγεία και κυκλοφορικό σύστημα.
Επίσης συμετέχει στη διαδικασία της φωτοσύνθεσης των φυτών.
Είναι βασικό συστατικό της χλωροφύλλης και προς απόδειξη αυτού του γεγονότος τα φυτά  κιτρινίζουν όταν υπάρχει έλειψη σιδήρου.

Το μαγγάνιο είναι επίσης ένα σημαντικό στοιχείο αφού αποτελεί ένα από τα συστατικά της χλωροφύλης,  της πράσινης χρωστικής ουσίας  των φυτών, που τους επιτρέπει να λαμβάνουν ενέργεια από το φως να την μετετρέπουν σε ενέργεια χημικών δεσμών και  να την αποθηκεύουν με αυτή τη μορφή σε οργανική βιομάζα.

Υπάρχουν πολλά άλλα μέταλα τα οποία βρίσκονται εκ φύσεως στο νερό αλλα οι συγκεντρώσεις τους είναι πολύ χαμηλές και σπανίως ξεπερνούν τα μερικά χιλιοστά του λίτρου δηλ mg/lt ή ppm και. Ορισμένα  όπως ο χαλκός όταν αναφερόμαστε σε υδατικά περιβάλλοντα όπως αυτά των ενυδρείων γίνονται τοξικά αν ξεπεράσουν τις μικρές αυτές συγκντρώσεις, και είναι άκρως τοξικά ιδιάιτερα για ασπόνδυλα και καρκινοειδή, όπως κοράλλια, γαρίδες, καραβίδες και καβούρια.

Η Ομάδα του enidrio.gr αποτελείται από έμπειρους ιχθυολόγους, γεωπόνους και τεχνικούς-κατασκευαστές ενυδρείων - email: info@enidrio.gr


Gravity.gr - interactive web