ΚΑΤΗΓΟΡΙΕΣ

• ΒΑΣΙΚΕΣ ΕΝΝΟΙΕΣ & ΠΑΡΑΜΕΤΡΟΙ
• ΝΕΡΟ
• ΑΟΡΑΤΟΣ ΚΟΣΜΟΣ
• ΦΥΤΑ ΕΝΥΔΡΕΙΟΥ
• ΨΑΡΙΑ
• ΑΡΘΡΟΠΟΔΑ
• ΚΝΙΔΟΖΩΑ (Κοράλλια, Ανεμώνες,...)
• ΜΑΛΑΚΙΑ (Σαλιγκάρια, χταποδια,..)
  • Μαλάκια γλυκού νερού
  • Μαλάκια αλμυρού νερού
• ΕΝΥΔΡΕΙΟ ΓΛΥΚΟΥ ΝΕΡΟΥ
• ΘΑΛΑΣΣΙΝΟ ΕΝΥΔΡΕΙΟ
• ΣΥΝΘΕΣΗ ΕΝΥΔΡΕΙΟΥ
• ΕΞΟΠΛΙΣΜΟΣ & ΤΕΧΝΙΚΑ ΘΕΜΑΤΑ
• ΒΙΒΛΙΟΓΡΑΦΙΑ - ΠΗΓΕΣ

ΜΑΛΑΚΙΑ

• 

  Κι όμως φέγγει! αυτή η σουπιά διαθέτει φωτοβόλα κύτταρα στο δέρμα της που παράγουν φώς με χημικές διεργασίες.

• 

  Τύποι κελύφους από διαφορετικές ομοταξίες μαλακίων.

• 

  Παραλλαγές σπειροειδούς ανάπτυξης σε κελύφη μαλακίων.

• 

  Η κρυστάλλωση του Ανθρακικού ασβεστίου (CaCO3) στα κελύφη, είναι σε μορφή είτε ασβεστίτη είτε αραγωνίτη, ανάλογα με τη θερμοκρασία των νερών στα οποία δημιουργήθηκαν.

Βασίλειο: Ζώα (Animalia)
Υπερσυνομοταξία: Λοφοτροχόζωα (Lophotrochozoa)
Συνομοταξία (Φύλο, Phylum): Μαλάκια (Mollusca)

Το φύλο Μαλάκια περιλαμβάνει τις Ομοταξίες:

Ομοταξία: Aμφίνευρα (Πολυπλακοφόρα, Απλακοφόρα)

   Υφομοταξία: Απλακοφόρα (solenogasters, σκωληκοειδής)

   Υφομοταξία: Πολυπλακοφόρα (χιτώνες)

Ομοταξία: Μονοπλακοφόρα (Θεωρούνταν εξαφανισμένα. Τα τελευταία χρόνια όμως βρέθηκαν σε μεγάλα βάθη τα γένη Neopilina και Vena.)

Ομοταξία: Γαστερόποδα (Γυμνοβράγχια, σαλιγκάρια, γυμνοσάλιαγκες, πεταλίδες)

Ομοταξία: Σκαφοποδα (Τα Σκαφόποδα περιλαμβάνουν λίγα θαλάσσια μαλάκια και είναι γνωστά και ως χαυλιόδοντες εξαιτίας του σχήματός τους)

Ομοταξία: Δίθυρα (μύδια, στρείδια, χτένια, μύδια)

Ομοταξία: Κεφαλόποδα (καλαμάρια, χταπόδια, ναυτίλοι, σουπιές)

Τα Μαλάκια αποτελούν μια από τις πολυπληθέστερες συνομοταξίες ζώων, ίσως τη μεγαλύτερη μετά τα αρθρόποδα.
Αριθμεί σήμερα 100.000 και πλέον είδη ενώ σχεδόν καθημερινά οι ερευνητές ανακαλύπτουν νέα.
Σε αυτή τη συνομοταξία (φύλο) ανήκουν κάποια πολύ γνωστα είδη όπως το χταπόδι, τα καλαμάρια, τα σαλιγκάρια και τα μύδια αλλά και πολλά σπάνια, άγνωστα στο πολύ κόσμο είδη.

Τα μαλάκια λόγω της προσαρμοστικότητάς και της ποικιλομορφίας τους, έχουν αποικήσει όλη τη Γη και κατοικούν σε κάθε είδος ενδιαιτήματος ακόμα και στις πιο αντίξοες συνθήκες για την ανάπτυξη της ζωής.

Τα πιο πολλά μαλάκια ζουν στη θάλασσα. Κάποια  θαμμένα στην άμμο του βυθού ή βεντουζαρισμένα στους βράχους, όπως οι πεταλίδες και τα στρείδια, ενώ κάποια άλλα όπως οι σουπιές και τα χταπόδια κολυμπούν ελεύθερα και είναι επιδέξιοι θηρευτές.
ʼλλα ζουν σε λίμνες και ποτάμια, άλλα στη στεριά χωμένα σε σκιερά και υγρά μέρη ή πάνω στα δέντρα και κάποια άλλα δεν μπορούν να ζήσουν αποκλειστικα μόνο στη ξηρά ή στο νερό.
Μαλάκια μπορεί κανείς να συναντήσει ακόμα και σε ύψος 5.500 μ. αλλά και στα βαθύτερα σημεία των ωκεανών.

Η τεράστια ποικιλομορφία που παρουσιάζουν, από ένα αργοκίνητο σαλιγκάρι του κήπου μέχρι τα ευκίνητα καλαμάρια με το μεγάλο εγκέφαλο και την ανεπτυγμένη όραση, οφείλεται κατά πολύ στον καταπληκτικό σχεδιασμό του σώματός τους που μπορεί να εξελιχθεί σε οτιδήποτε σχεδόν.

Τα αμφίνευρα αποτελούνται από πολύ πρωτόγονα είδη και θεωρούνται οι πρόγονοι όλων των ειδών της συνομοταξίας.
Τα ελασματοβράγχια εκφυλίζονται συνέχεια.
Τα κεφαλόποδα είναι τα περισσότερο εξελιγμένα μαλάκια που περιλαμβάνουν τα χταπόδια

Aνατομία και φυσιολογία των μαλακίων

Τα περισσότερα μαλάκια έχουν ένα είδος ποδιού το λεγόμενο "πόδα" και σε πολλά είδη αυτός ο μυς εξασφαλίζει και την κίνηση. Αυτό το όργανο είναι ένα θαύμα της φύσης. χωρίς καθόλου οστά για στήριξη μπορεί να επεκταθεί , να έρπει και να συστρέφεται με μεγάλη δύναμη ροπής, ενώ συγχρόνως συγκρατεί και ολόκληρο το ζώο.

ʼλλα μαλάκια όπως το κοχύλι του είδους Polinices lewisii έχουν μετατρέψει αυτό το εργαλείο σε θανατηφόρο όπλο: διογκώνοντάς το σε μήκος τετραπλάσιο του κελύφους τους συλλαμβάνουν και τρώνε άλλα μαλάκια.


Τα μαλάκια για να τραφούν χρησιμοποιούν μια ειδική γλώσσα που μοιαζει με ράσπα και ονομάζεται οδοντοφόρος.

Μια δερματώδης πτυχή, ο μανδύας, καλύπτει τα ζωτικά όργανα, και εκκρίνει τη χαρακτηριστική πανοπλία για πολλά είδη μαλακίων, το κέλυφος.
Σιγά σιγά, οι πρωτείνες και το ασβέστιο στερεοποιούνται σχηματίζοντας κρυστλάλους, έτσι ένα στερεό σπίτι δημιουργείται για το μαλάκιο.
Αν το κέλυφος σπάσει, μπορεί να επισκευαστεί ξανά από το εσωτερικό του. Ακόμα και ένα άσχημο σπάσιμο δεν είναι απαραίτητα μοιραίο γιατί ο μανδύας από κάτω συνεχώς επισκευάζει το κέλυφος προσθέτοντας πάχος σε αυτό. Ωστόσο μια ρωγμή ή ένα σπάσιμο θα μείνει όρατό για όλη τη ζωή του μαλακίου.

Η ομορφιά τους με τις έντονες αποχρώσεις και τις απίστευτες παραλλαγές σπειροειδούς ανάπτυξης καθιστά τα μαλάκια με κέλυφος ατραξιόν για κάθε τύπου ενυδρείο.

-----------------------------------------

Το αρχαιότερο μαλάκιο που υπάρχει μέχρι και σήμερα είναι ο Ναυτίλος
Το ισχυρό κέλυφος των ναυτίλων κρατά το αέριο πλεύσης σε σταθερή πίεση στο εσωτερικό τους, αντίθετα με τα ψάρια.
 Έτσι προσαρμόζονται εύκολα στην πίεση σε οποιοδήποτε βάθος.
Το μεγάλο εξελιχτικό βήμα των ναυτιλοειδών είναι ότι βρήκαν ένα τρόπο να ελέγχουν τη πλευστότητα τους ενώ ταυτόχρονα να κολυμπούν με υδροπρόωση.
Αναρροφούν νερό και το εκτινάσουν με δύναμη από ένα όργανο, το χωνίο, το οποίο εξελίχθηκε από τον αρχαίο πόδα και κατέληξε σε ένα είδος έυκαμπτης εξάτμισης που χρησιμεύει και ώς πηδάλιο.
Αυτό όμως που καθιστά το Ναυτίλο μοναδικό μεταξύ των μαλακίων είναι το γεγονός οτι το κέλυφός του δεν είναι ένας απλός εσωτερικός σωλήνας, αλλά είναι διαιρεμένος σε μια σειρά χωρισμάτων που σχηματίζουν θαλάμους.
Οι νέοι θάλαμοι σφραγίζονται ερμητικά και στο εσωτερικό του υπάρχει ακόμα νερό.
Για να ρυθμίζει την πλευστότητα του χρησιμοποιεί ένα σωλήνα που ονομάζεται σίφωνας  μέσω του οποίου συγκοινωνούν όλοι οι θαλάμοι.
Τα κύτταρα αυτού του σωλήνα προοδευτικά διοχετεύουν το νερό στο κυκλοφορικό σύστημα του ζώου αφήνοντας μόνο τα αέρια. Έτσι ο Ναυτίλος μπορεί να ανεβαίνει και να κατεβαίνει μέσα στο νερό με ευκολία τα τελευταία 500.000.000 χρόνια.

Κάποτε τα ναυτιλοείδη ήταν πλωτά φρούρια που περιπολούσαν τις θάλασσες εφοδιασμένα με τα πιο εξελιγμένα όπλα, με την πάροδο του χρόνου όμως τα πλωτά φρουρια ξεπεράστηκαν και κάποια είδη μαλακίων εξοπλίστηκαν με νέα εργαλεία.
Μια όμάδα μαλακίων υιοθέτησε ένα ριψοκίνδυνο σχέδιο. Θα κέρδιζαν σε ταχύτητα αν στερούνταν όλο και μεγαλύτερο τμήμα από το προστατευτικό τους κέλυφος.
Στα σημερινά καλαμάρια μόνο ένα μικρό υπόλειμμα του κελύφους παραμένει στο εσωτερικό του ζώου για να παρέχει στήριξη σε ένα αεροδυναμικό σώμα.
Μερικά είδη καλαμαριών, είναι σε θέση να εκτελέσουν επιταχυνόμενες εκτινάξεις, με ταχύτητα 32 χιλιομέτρων την ώρα. Εν συγκρίσει με τα μαλάκια που προϋπήρξαν τα καλαμάρια είναι εκπληκτικοί κολυμβητές, που τελειοποίησαν το σύστημα υδροπροώθησης των ναυτιλοειδών. Αναρροφούν νερό μέσα στο σώμα τους και μετά το διώχνουν με πίεση.
Με την πάροδο του χρόνου ανέπτυξαν το τοίχωμα του μανδύα, ώστε να γίνει μυώδες και δυνατό.
Οι ελαστικές ίνες στους μύες βοηθούν στη σύσπαση με την οποία αποβάλλεται ο πίδακας νερού.
Η κίνηση ενεργοποιείται σε κλάσματα του δευτερολέπτου από ένα νευρικό σύστημα με τεράστιες νευρικές ίνες.
Αυτό υποστηρίζεται από ένα κυκλοφορικό σύστημα με τρείς καρδιές που στέλνουν αίμα και οξυγόνο στους μύες τόσο γρήγορα όσο μια ανθρώπινη καρδιά.

Ένα άλλο όμως είδος μαλακίου έχει προχωρήσει ακόμα περισσότερο, αναπτύσσοντας το πιο εντυπωσιακό όπλο απ'όλα. Τη νοημοσύνη.
Τα χταπόδια έιναι τα πιο εξελιγμένα και σύγχρονα μαλάκια που ζουν σήμερα.
Είναι ιδιαίτερα περίεργα, διαθέτουν πολύ καλή όραση, χημειοαίσθηση και έχουν πολύ καλή επίγνωση του περιβάλλοντός τους.
Κατάγονται από προγόνους που κολυμπούσαν και γύρισαν να ζήσουν στο βυθό.
Μια ιδιαίτερα ριψοκίνδυνη πράξη για ένα ζώο χωρίς προστατευτικό κέλυφος.

Το σώμα του χταποδιού διαθέτει απίστευτη ρευστότητα και μπορεί να καταλαμβάνει οποιοδήποτε χώρο καθώς δε περιορίζεται από οστά η κάποιο κέλυφος.
γι αυτόν ακριβώς το λόγο όμως το χταπόδι αντιμετωπίζει κινδύνους που τα περισσότερα μαλάκια δεν αντιμετωπίζουν.
ένας τρόπος για να προστατευτεί από τους εχθρούς του είναι το καμουφλάζ.
Για τα μαλάκια χωρίς κέλυφος η φύση προέβλεψε το απόλυτο δέρμα.
Το χταπόδι μπορεί ν'αλλάζει χρώμα και υφή στη στιγμή.
Πίσω από αυτήν του την ικανότητα κρύβεται ένας μεγάλος εγκέφαλος ο οποίος ελεγχει εκτός των άλλων και τα χιλιάδες επιδερμικά κύτταρα που αλάζουν χρώμα και ονομάζονται χρωματοφόρα.
Τα χρωματοφόρα χρησιμεύουν κυρίως για καμουφλαζ αλλά μπορουν να εξυπηρετήσουν και άλλους σκοπούς.
Το δηλητηριώδες χταπόδι του γένους Hapalochlaena ή αλλιώς χταπόδι με τους γαλάζιους δακτυλίους επιδεικνύει τα χρώματά του ως προειδοποίηση. Είναι ένα από τα ελάχιστα χταπόδια που είναι θανατηφόρα για τον άνθρωπο.

Τα Γυμνοβράγχια συγκαταλλέγονται στα μαλάκια με τα εντυπωσιακότερα χρώματα.	To χταπόδι με τους γαλάζιους δακτύλιους είναι ένα από τα μικρότερα χταπόδια, αλλά και το πιο επικίνδυνο για τον άνθρωπο αφού συγκαταλέγεται στα πιο δηλητηριώδη ζώα του πλανήτη.	Κάνοντας ακτινογραφία σε ένα ζωντανό ναυτίλο βλέπουμε ότι το κέλυφός του χωρίζεται σε διαμερίσματα που εκτός από αέρα περιέχουν και νερό.
O ναυτίλος είναι ο μοναδικός επιζήσας από μια εποχή τόσο αρχαία, που τα θηλαστικά ακόμα δεν είχαν εμφανιστεί στη Γή.	Το νευρικό και κυκλοφορικό σύστημα των καλαμαριών είναι πολύ εξελιγμένο συγκριτικά με άλλα μαλάκια	Ακριβοθώρητα κεφαλόποδα, κατοικούν σε Αβυσσαλέα βάθη που μόνο τα πιο σύγχρονα βαθυσκάφη μπορούν να φτάσουν.